Ahşap modeller yapmak oldum olası benim için büyük bir keyif; hele birde planörse benim için bir aşk!

Çalışmalarıma birkaç ay önce başladım. Neredeyse bir ayımı planları incelemekle ve internette araştırma ile geçti.

Sonunda Z-24‘ü yapmaya karar verdim. Planı Çek Cumhuriyeti’nden arkadaşımız Karel KUDELKA temin etti. Plan el çizimi ve A3 paftalara kopyalanmıştı, önce planı birleştirip büyük pafta haline getirdim. Lazer ile kesilecek parçaları taratıp bilgisayar ortamında çizdim. Bu da epeyce vaktimi aldı açıkcası.

Tercih etme sebeplerinden birisi kanat açıklığı 3metre ve iki parçadan oluşuyor. Yani yapımda ve taşımada sıkıntı çekmek istemedim.

Birde bu benim çıraklık eserim olacak inşallah. Bu nedenle fazla kastırmasın istedim
Z-24 ZLIN Çek Cumhuriyeti’nde oldukça ünlü ve eski bir planör, çok pilot yetiştirmiş. İlk adımı attım devamı gelecek diye umuyorum.

Z-24 ün gerçeğinin fotosunu koymak istiyorum. Amacım modelimi buna benzetmek. Bu müzede ve uçar vaziyette.

Şimdide gelelim benim çalışmalarımdan bir bölümüne;
Bunlar lazerde kesilen parçaların bir bölümü.
Bazı parçalar alıştırma gerektirdiğinden (mesela D-Box levhaları) elde kesiyorum.

Bu parçalar 0.5mm paslanmazdan metal lazer ile kesilen parçalar.
Daha sonra bükülüp gerekli delikler delinecek.

İmalata küçük ve nisbeten kolay parçalardan başladım, böylece ısınma turuda atmış oldum.

Rudder’in firar kenarını 2mm balsadan iki kat lamine yaptım.Herbir katta dört ayrı parça kullandım.Arada alifatik tutkal var ve tutkalında mukavemeti firar kenarını daha sağlam hale getirdi.

Stab ve elevatörle devam ediyorum.
Görüldüğü gibi bazı parçaları lazer ile değil elle kesiyorum.

Gövde için yeni bir tezgah kestirdim 12mm kontradan.
Gövde ana eksenini çizip posta yerlerini işaretledim.(uçakta posta mı denir bilmiyorum, gemide böyleydi ona benzediği için dedim:) )
Gövde bölmelerini 3mm Liteply, 3mm Birchply ve 5mm Birchply den lazerde kestirdim. Hepsini montajdan önce güzelce zımparaladım.4×4 ve 5×5 mm çam çıtaların geçeceği kanalları yapıştırmadan önce tek tek geçip geçmediğini kontrol ettim.
Postaları ön ve arkadan çıtalar ile şıkıştırdım ve çıtaları ince çivi ile tezgaha çaktım.

Tüm postaları yerlerine çaktım ve dikliklerini 90 derece olacak şekilde ayarladım. Gövde en altındaki çıta 5x5mm; diğer çıtalar 4x4mm.
Önce alt çıtayı geçirdim postalardan, bunun için delikleri biraz büyüttümki çıta rahat geçsin. Yapıştırmaları alifatik tutkalla yaptım.

Çıtaları yapıştırmadan önce doğruluğunu kontrol ettim.

Gövde yaparken dikkat edilecek nokta gövde çıtaları sert olduğu için gövde formu tam verilemiyordu.
Bunun için Gültekin’inde tavsiyesi ile çıtaları sargı bezi ve pamukla sarıp ıslattım. Üzerlerinede ağırlık koydum. İki gün aralıklarla ıslattım ve bir günde iyice kurumasını bekledim. Sonuç süperdi!

Stab bağlantı parçasına M4 ahşap somunları çaktım.

Bunları gövdedeki yerlerine önce alıştırdım.

Şimdi de Kanopiyi yapmaya başladım. Gövde üzerinden ölçü alarak yaptım

Tow-release mekanizmasını burun takozuna yerleştirmeye başladım.15mm sert balsa kullandım, araya 6mm kontra koydum.

Gövde için şimdilik bu kadar, kanata geçiyorum.
Kanatta önce Joineri yaptırdım.Sağolsun fabrikadaki arkadaşlar fevkalade iyi yaptılar.
Joiner’in geçeceği yuvaların yapımıyla başladım kanada,

Joiner-box’ları kevlar ip ile sardımki mukavim olsun. Bunlar planda olmayan şeyler.

Bu joiner box ların önün de ve arkasında daha uzun sert kontradan levhalar olacak.
Kutu bunların ve alt-üst sparların arasında kalacak. Üzerleri yine kevlar ip ile sarılacak. 2m Spirit’i bilirsen hemen hemen benzeri bir sistem. Plan böyle ve bende sadık kaldım plana. Mukavim olacağını düşünüyorum. Zira uçuş ağırlığı 2700gr diye belirtiyor planda.

İmal ettiğim bu parçayı alt spardaki yerine yapıştırdım.Yapışkan olarak Alifatik Tutkal kullanıyorum.

Kanatta kullanılacak profilleri yerlerine koydum.

Gövde altına takılacak skid’i iki kat 2,5mm sert kontradan yaptım.
Yapıştırırken üzerine ağırlık koydum, ön kısmını yüksekte bırakmak için bir parça koydum sonra üzerine ağırlkları yerleştirdim.Kuruduğunda bu şekli aldı.
Amortisör konacak yerlere bir kat daha takviyeleri koydum.

Kanat ile ilgili bazı fotolar,

Rudder ve elevatörde kullanacağım menteşeler için delikleri ROBART’ın özel aparatı ile deldim.

Gövde içine koyacağım servolar için hazır servo yatağı kullandım.
İçerisinde switch içinde yer vardı.Bunları monte etmek için sert kontradan yatak yaptım.Bu servo yerleşimi benim planör için idealdi.

Bugün sabahtan beri üzerinde çaışıyorum.Hava yağmurlu olunca dışarıya hiç çıkmadım.
Bir kaç foto daha ilave edeceğim.
Dümen ve stab tamamı ile bitti verniğini yapacağım.
Gövde kaplamaya hazır hale geldi bu hafta içinde biter.
Sağ kanat %50 bitti.Bu hafta sol kanada da başlarım.

Menteşeler ROBART 3/16″ olanından

Kaplama kağıdı ise ORACOVER antique renginde.
Kağıttan çok memnunun çok kolay kaplanıyor ve hiç kırışık olmuyor.
Düşük sıcaklık yeterli oluyor.Dışının görüntüsü kumaş görünümünde.

Artık dümeni gövdeye yapıştırabilirim.Böylece dümenin pull-pull tellerini bağlayabilirim.

Rengi bulabilmek için çok uğraştım, daha doğrusu tüm kutuları tek tek elden geçirdim Bauhaus’da. Renk AÇIK MEŞE vernikli akşap koruyucu.
Fırça yerine süngerle sürdüm.Böylece fırça izi oluşmadı.Gördüğünüz parçalarda iki kat boya var.Her katı en az 24 saat bekletip, 400 numara zımpara ile zımparaladım.Daha sonra üstüne vernikte atmak istiyorum. Kararı daha sonra vereceğim.

Gövdeden bir kaç resim;

Kanat dikmelerini bağlayacağım parçaları 0,50mm paslanmaz sactan yaptırdım.

Tow mekanizmasının önden görünüşü.İçine hareket eden telini koymadan
fotograflamışım.Bende şimdi gördüm

Kanat resimleri ile devam ediyorum;

Modelin gövdesini balsa ile kaplayabilmek için önce kartondan şablon çıkardım

Gövde burun kısımı kavisli olduğundan yapıştırmadan önce sıcak su ile iyice ıslatıp gövdeye mandal ve lastiklerle tutturdum ve kurumaya bıraktım

Önce orta kaplamaları yapıştırdım.Alifatik tutkal kullandım.

Sol kanadın imaline başladım

Modelimin son durumu

Bayağı bir ilerleme kaydettim.Gövde yan kaplamalarını yapıştırdım.
Sol kanadın imalatına başladım.Sağ kanadın webshare’lerini yaptım.
Servo yataklarını imal ettim. Spoiler mekanizmalarını yaptım

Spoiler mekanizmasının mili

Servolar için özel servo yatağı imal ettim

Modelimin Aileronlarını imal ettim

Modelin Skid’ini monte ettim.

Kanatları boyadım.

Modelin gövdedeki kanat birleşme yerini kapaklı yaptım.
Böylece herhangi bir durumda ulaşmak kolay olacak.

Nihayet kanat kaplamalarını bitirdim.

Böylece modelimin inşaası %99 bitti.
Sadece kanat dikmelerini yapacağım.
Orada da herşey hazır çelik telin üzeri balsa kaplanacak.
Bundan sonra elektroniği halledeceğim ve scale detaylara ağırlık vereceğim.

Alıcı hariç, pil ve servolar dahil 2850gr geldi.
Yanlız planda ağırlık merkezi bilgisi yok.
Ben tam spardan kaldırıp bakım, çok hafif ön ağır.Ama çok hafif.
Planda ağırlık için 2700gr yazıyor.

 

Sayın R.BİROL ÖNER’e ModelYapiyorum.com adına teşekkür ederiz …

7 Responses to “Z-24 ZLIN KRAJANEK – R.Birol ÖNER”